باریستا
اهمیت ارگونومی باریستا را فراموش نکنید
وقتی به عنوان یک باریستا مشغول به فعالیت می‌شوید فعالیت فیزیکی شما بسیار زیاد است. اگر از اهمیت ارگونومی باریستا غافل شوید، این شغل ارزشمند و جذاب می‌تواند برای شما دردناک شود و حتی شما را مجبور به تغییر شغل کند. ارگونومی تنها به جسم مربوط نمی‌شود و برای سلامت ذهنی باریستا نیز مفید است.
اگر در مورد شغل باریستایی اطلاعات کافی نداشته باشید با خودتان می‌گویید که مگر قرار است یک باریستا چه کاری انجام دهد؟ سرو کردن قهوه که کار چندان دشواری نیست!
اما باید بدانید که تهیه یک قهوه خوش طعم و استاندارد برای مشتریان به مهارت زیادی نیاز دارد. از طرف دیگر شما باید مدام کارهای تکراری را با عضلات و مفاصل خود انجام دهید. درست است که دامنه حرکت یک باریستا کم است؛ اما او از قدرت زیادی استفاده می‌کند. باریستا با استفاده از قدرت عضلات خود بین وظایف تعادل برقرار می‌کند تا در ساعات شلوغ روز نیز پاسخگوی مشتریان باشد.
ارگونومی باریستا و سختی کار
درست مانند هر شغل دیگری به عنوان یک باریستا باید فضای کاری سلامتی را برای بدنتان ایجاد کنید و از ابزارهای درست به شکل درست استفاده کنید. آمادگی جسمانی برای یک باریستا اهمیت زیادی دارد زیرا او باید بتواند از بدن خود به بهترین شکل استفاده کند.
اما واقعیتی که وجود دارد این است که فضای بسیاری از کافه‌های امروزی ارگونومیک نیست و برای سلامت باریستاها طراحی نشده است. ارتفاع پیشخوان‌ها برای باریستاهای قد بلند، کوتاه و برای باریست‌های قد کوتاه، بلند است. فضای باریک پشت بار و تجمع کارکنان در این قسمت با وجود آب و بخار داغ فضای چالش برانگیزی را برای یک باریستا ایجاد می‌کند. از طرف دیگر کمبود نور و عدم تهویه مناسب در کنار حمل لوازمی با اشکال متفاوت از دیگر چالش‌های یک باریستا ست.
شلوغی کافه را نیز نباید فراموش کرد؛ همین مسئله به‌تنهایی می‌تواند باعث ایجاد یک محیط پر از استرس شود. باریستا گاهی در کنار انجام کارهای روتین باید خدمات دیگری را نیز ارائه دهد که بر فشار کار او می‌افزاید.
باریستاها معمولا زمانی کافی برای استراحت یا صرف غذا ندارند و خبری از مرخصی استعلاجی نیست چون کسی باید پاسخگوی مشتریان منتظر باشد. از طرف دیگر ممکن است در شلوغ‌ترین ساعات روز زمان تحویل بار فرابرسد و باریستا باید مواد اولیه کافه را از متصدی تحویل بگیرد. تمام این موارد برای اعمال فشار ذهنی به باریستا کافی است. در بحث اهمیت ارگونومی باریستا در کنار جسم باید ذهن او را نیز در نظر بگیریم.
ارگونومی باریستا از زبان باریستایی که فیزیوتراپیست است
ماریا نملندر (Maria Nemlander) سال‌هاست که به عنوان یک باریستا مشغول به کار است. او به عنوان فیزیوتراپیست پس از فارغ‌التحصیلی در سال 2016 راهنمایی، درمان و مراقبت از مشتریان خود که بسیاری از آنها باریستا هستند را شروع کرد.
او حتی پایان‌نامه خود را در مورد ارگونومی باریستا نوشت که موضوع بسیار نادری است و به ندرت مطالعه‌ای در مورد این موضوع انجام شده است. ماریا می‌گوید منشا دردها بخش میانی بدن و نشیمن‌گاه شما هستند، گاهی فراموش می‌کنید که این بخش از بدن شما وجود دارد که باید آن را فعال نگه دارید و از همه مهم‌ترین درست بایستید.
ماریا همچنین یادآور می‌شود که باید از بدن خود به تمامی استفاده کنید و نباید بیش از اندازه با انجام کارهای تکراری به بدن خود فشار وارد کنید. به عنوان یک باریستا در صورت امکان همواره باید از دو دست خود استفاده کنید؛ مثلا قهوه ایروپرس را با دو دست آماده کنید.
سعی کنید در صورت امکان از دستی که به آن کمتر مسلط هستید استفاده کنید و به دست اصلی خود استراحت دهید. برای مثال اگر راست دست هستید، می‌توانید برای خالی کردن پرتافایلر از دست چپ خود استفاده کنید. از این گذشته سعی کنید در شیفت کاری زمان‌هایی را برای استراحت در نظر بگیرید. از سوی دیگر سعی کنید پشت بار ثابت نایستید و حرکت کنید تا عضلات شما منقبض نشود.
رایج ترین مشکلاتی سلامتی فیزیکی در میان باریستاها
مطالعات انجام شده در دانشگاه ویلفرد لوریر (WLU) نشان می‌دهد که درد شانه و کمر در میان باریستاها رایج است. بر اساس این مطالعه، 68 درصد از باریستاها درد شانه و 73 درصد از کمردرد شکایت دارند. نیمی از باریستاها می‌گویند که این دردها به دلیل شغل آنها نمود پیدا کرده است. حداقل همین درصد از باریستاها گزارش کردند که به خاطر تهیه اسپرسو به درد گردن، شانه، مچ دست، آرنج و زانو مبتلا شده‌اند.
در این مطالعه مشخص شد که زمانی که باریستا شانه‌های خود را بالا نگه می‌دارد زیاد است. باریستاها فشار زیادی را در طولانی مدت به مفصل این محل وارد می‌کنند که می‌تواند منجر به آسیب دیدن بافت یا مفصل این ناحیه شود.
درد پایین کمر
اگر به ارگونومی باریستا اهمیت می‌دهید باید بدانید که درست مانند تمام کارهایی که باید برای انجام آنها تمام روز سرپا بایستید، یک پوزیشن درست می‌تواند تا حد زیادی از درد پایین کمر شما بکاهد. به پوزیشن خودتان نگاه کنید:
- آیا بخش میانی بدن شما به اندازه کافی منقبض است؟
- آیا متمایل به عقب ایستاده‌اید؟ آیا بخش پایین کمر شما به جای آنکه در مرکز باشد به عقب متمایل شده است؟ آیا باسن شما خواب رفته و پوزیشن کمر شما تغییر کرده است؟
- پوزیشن شما چطور است؟ شانه‌هایتان را بالا می‌برید یا جلو می‌اندازید؟ چه زمانی شانه را باید رها و آزاد نگه داشت؟
- آیا زانوهای شما صاف قفل شده‌اند آن هم درحالی که باید اندکی به جلو خم شده باشند؟
- آیا به خودتان استراحت می‌دهید؟ آیا در زمان استراحت به پیشخوان تکیه می‌دهید و گوشی خود را چک می‌کنید؟ بعد از 3 ساعت سرپا ایستادن باید بنشید و حداقل 5 تا 10 تکیه دهید. سعی کنید درست بنشینید و عضلات خود را شل کنید. در نهایت سعی کنید با چند بار بالا و پایین پریدن عضلاتی که کمتر به کار می‌گیرید را گرم کنید.
مشکلات شانه، آرنج و مچ
باریستاها در طول روزها بارها قهوه را تمپ می‌کنند و همین مسئله اصلی‌ترین دلیل درد مچ دست می‌شود. اگر این حرکت را به درستی انجام ندهید یا ابزار درستی را برای تمپ قهوه استفاده نکنید به احتمال زیاد آسیب می‌بینید. شاید این حرکت ساده به نظر برسد اما به عنوان یک باریستا شما در طول روز بارها و بارها این کار ساده را انجام می‌دهید و به تدریج به مچ دستتان آسیب وارد می‌شود. برای جلوگیری از این عارضه چه نکاتی را باید درنظر داشته باشید:
- ارتفاع پیشخوان و دستگاه اسپرسوساز
- وضعیت ایستادن و جهت شما به سمت پیشخوان، باریستا باید با زاویه 90 درجه نسبت به پیشخوان بایستد یعنی نیمرخ او به سمت پیشخوان باشد.
- شانه ها باید شل باشند، نه بالا باشند و نه منقبض شده باشند.
- شانه، آرنج و مچ باید در یک راستا قرار داشته باشند و هیچ کدام به طرفین متمایل نشوند.
- عضلات باسن را منقبض نگه دارید و سعی کنید برای تمپ کردن یا فشردن قهوه از عضلات شکم کمک بگیرید و فشار اصلی را به مرکز بدن وارد کنید.
- هرگز «فقط» با کمک دست قهوه را تمپ نکنید و سعی کنید از کل بدنتان برای این کار کمک بگیرید. بخش میان بدن شما قدرت بیشتری را در اختیارتان قرار می‌دهد.
- خود تمپر می‌تواند به ارگونومی باریستا کمک کند. اگر با تمپر فعلی خود احساس راحتی نمی‌کنید، تمپرهای دیگر را امتحان کنید و سعی کنید مدلی را انتخاب کنید که با اندازه کف دست شما تناسب داشته باشد. زمانی که تمپر به خوبی در دست شما جای می‌گیرد، ساده‌تر با آن کار می‌کنید.
باز کردن و بستن پرتافایلر
برای باز کردن و بستن پرتافایلر باریستا باید کمی شانه خود را بالا ببرد؛ اما بهتر است تیغه شانه را در جای خود نگاه دارید. درواقع به دلیل کار با پرتفایلر، باریستاها زمان زیادی از روز شانه خود را بالا نگه می‌دارند. اگر به فکر بهبود ارگونومی باریستا هستید، این کار را انجام ندهید؛ وقتی می‌توانید از تمام بدنتان کمک بگیرید به شانه‌ها فشار نیاورید.
زمانی که پرتافایلر را از جای خود بر می‌دارید، کتف و پشت خود را درگیر کنید و تنها به دست اکتفا نکنید. زمانی که می‌خواهید لوازم سنگین را بلند کنید یا خرید روزانه کافه را از بسته‌ها خارج کنید، با کمک عضلات پا بسته را از بلند کنید و به کمر فشار نیاورید.
باریستا در کنار استفاده از دستگاه اسپرسو قهوه را به صورت دستی نیز دم می‌کند. معمولا باریستاها برای فشار دادن ایروپرس از یک دست استفاده می‌کنند درحالی که باید از هر دو دست استفاده کنید و از عضلات شکم برای فشار دادن پیستون آیروپرس کمک بگیرید.
اگر می‌خواهید چیزی را بردارید به جای آنکه به کمر خود فشار وارد کنید دستتان را بلند کنید. سعی کنید وظایف را به این ترتیب انجام دهید، از بار شروع کنید، به آشپزخانه بروید و کمی پای صندوق بایستید. به این ترتیب با تنوع وظایف، از عضلات متفاوتی کمک می‌گیرد و به سلامت خود کمک می‌کنید.
به یاد داشته باشید که هر لحظه فقط یک کار انجام دهید. کارآرمد باشید اما بیش از اندازه به خودتان فشار نیاورید. هر از چند گاهی استراحت کنید و راحت گوشه‌ای از کافه بنشینید و به عضلات خود استراحت بدهید.
طراحی بار با در نظر گرفتن ارگونومی باریستا
معمولاً کارمندان اجازه ندارند که محیط کاری خود را تزئین کنند. کافه‌ها فضاهای کوچکی هستند که بیشتر از آنکه محیط خوبی برای کار کردن باشند، محیط زیبایی برای گذران وقت هستند. اگر به عنوان مدیر کافه می‌خواهید ارگونومی باریستا را در طراحی کافه در نظر داشته باشید به این موارد دقت کنید تا باریستا از حضور در کافه شما لذت ببرد:
- ارتفاع قابل تنظیم دستگاه قهوه ساز و/یا پیشخوان و/یا محل تمپینگ قهوه
- فضای کافی برای تجهیزات
- قرار دادن هوشمندانه وسایل در بار آن هم به شکلی که باریستا برای برداشتن وسایل نیازی به کش آمدن نداشته باشد و مدام برای برداشتن یک وسیله روی پیشخوان کشیده نشود.
- نورپردازی محیط باید کافی باشد.
- سر و صدا را هم برای حفظ ارگونومی روانی باریستا به حداقل برسانید.
- کف بار باید به سادگی تمیز شود، پوشش مناسبی داشته باشد و سریع خشک شود تا در صورت ریختن مایعات روی زمین باریستا هنگام کار لیز نخورد.
- حتی اگر هوای کافه زیاد سرد نیست هم باید به فکر تهویه و جریان هوا باشید تا هوای تازه در بار در جریان باشد.
- زمانی را برای استراحت باریستا برنامه‌ریزی کنید و اهمیت این مسئله را فراموش نکنید.
اگر درد از بین نرود چه باید کرد؟
استرس و فشار مداوم می‌تواند به سرعت به آسیب‌های بافتی، درد مزمن و حتی آسیب دائمی تبدیل شود. به نظر می‌رسد مشکل اصلی سعی در بهبود درد آن هم با وضعیت‌های نامناسب و اعمال فشار بیشتر باشد که در درازمدت منجر به آسیب دیدن باریستا می‌شود.
ارگونومی غلط باریستا مشکلاتی از این دست را به همراه دارد:
- بیماری آرنج تنیس بازان
- درد شانه
- سندرم کانال مچ دست
- انقباض گردن
- سندرم پلیکا در آرنج
- زانو درد
- کمر درد
معمولاً مدیتیشن به درمان این عارضه‌ها کمکی نمی‌کند. برای ایجاد تعادل در بدن باید فیزیوتراپی را امتحان کنید. بهبودی با استفاده از این روش با گذر زمان نمایان می‌شود اما باید صبور باشید و به درمان ادامه دهید. ماساژ نیز برای التیام این دردها مناسب است و نقش مسکن را ایفا می‌کند؛ اما مشکل را ریشه‌کن نمی‌کند و باعث ایجاد تعادل در بدن نمی‌شود.
ورزش و کشش روش خوبی برای جلوگیری از بهم خوردن ارگونومی باریستا است. ورزش از بروز این مشکلات جلوگیری می‌کند. درست ایستادن و استفاده درست از عضلات خود را تمرین کنید تا در دراز مدت نیز به عنوان یک باریستای ماهر از انجام این حرفه لذت ببرید.
نویسنده: نجمه نظری
همه دوره ها در یک نگاه